اگر سنگ‌های آذرين ، رسوبی و يا حتی دگرگونی مدت زمان زیادی در اعمــاق زمیــن بماننـد ، بدون آنكه ذوب شــده يا خـُــرد شـوند ، در اثر فشار و گرمای زیادی كه بر آنها وارد می‌شود ، تغيير پيدا می‌کنند. این سنگ‌ها مانند آجر پخته شده و شکل قبلی خود را از دست می‌دهند ، به طوری كه ديگر شباهتی به سنگ‌های اوليه ندارند؛ سنگ‌هايی كه بدين گونه تشكيل می‌شوند ، به سنگ دگرگونی يا دگرگون‌شده موسوم‌اند. از جمله سنگ‌های دگرگونی می‌توان ماربل ، گنــايس ، سنگ لوح ، كوارتزيت و الماس را نام برد.

   از آنجايی كه اين سنگ‌ها در زير زمين و دور از چشم ما و در زمانی بسيار طولانی به وجود می‌آيند ، مطالعه بر روی آنها كمی دشوارتر از مطالعه سنگ‌های آذرين و رسوبی است. با وجود اين ، مطالعات بسيار زيادی در مورد انواع سنگ‌های دگرگونی و نحوه تشكيل آنها صورت گرفته است.

 

كاربرد سنگ‌های دگرگونی

   بيشتر سنگ‌های دگرگون‌شده سخت و محكم هستند. اين سنگ‌ها را در كارخانه‌های سنگ‌بری ، در اندازه‌های مختلف برش می‌دهنـــد و روی آنها را صاف می‌كنند ، كه در نتيجه نمای زيبايی پيدا می‌كنند. از اين‌رو ، آنها را در نمای ساختمان ، كف راهرو ، پله و جاهای ديگر به كار می‌برند.

   مرغوبيت يک سنگ دگرگونی بستگی به ميزان فشار و گرمايی دارد كه آن سنگ ، هنگام تشكيل‌شدن در زير زمين تحمل كرده است.

 

سنگ ماربل سفيد : يك سنگ دگرگون شده



كوارتزيت سفيد رنگ با رگه‌های خاكستری : يك سنگ دگرگونی (متشكل از كانيهای كوارتز)